Mai rùa hiện đại phần lớn được sử dụng để bảo vệ, không có nhiều loài động vật có xương sống nào lại thay đổi cơ thể của mình mạnh mẽ như vậy để hình thành một cấu trúc bảo vệ vững chắc như loài rùa, các loài rùa có lớp mai cứng để rụt cơ thể vào, co đầu, rút cổ, ẩn mình, khép mình, thu mình vào những cái mai, ví dụ Rùa hộp có những chiếc mai rất đặc biệt, chúng có thể thu mình hoàn toàn vào trong mai để tránh kẻ thù khi cần thiết. Mai rùa được tiến hóa từ mô xương, còn gọi là vảy xương, những mô xương đơn giản này đã mở rộng, kết hợp với xương sườn và xương sống, tạo ra một vỏ bọc vững chắc cho mai rùa, chiếc mai cứng của rùa biển còn hạn chế những cú đớp của cá mập[9].

Ban đầu, mai rùa như một công cụ giúp rùa đào giỏi, sau đó đã tiến hóa thành như một bộ áo giáp, chiếc mai mang tính biểu tượng đặc trưng của loài rùa vốn không phải để bảo vệ cơ thể chúng, mà là để đào đất. Chiếc mai gắn liền với phần cánh tay mạnh mẽ để chuyển đất và cát và trước khi rùa đã trở thành pháo đài bất khả xâm phạm, chúng là những tay đào đất chuyên nghiệp[10]. Rùa cổ đại với các sương sườn mở rộng chỉ có mai ở một phần của cơ thể và lớp mai này ban đầu chỉ là để thích nghi với việc đào hang dưới lòng đất, chứ không phải đơn thuần để bảo vệ, sự phát triển sớm nhất của mai rùa để thích nghi với việc đào hầm dưới lòng đất để thoát khỏi môi trường khắc nghiệt ở Nam Phi, nơi những con rùa cổ đại đầu tiên sinh sống. Rùa cổ đại Eunotosaurus đào hang trong bờ ao khô cạn để thoát khỏi môi trường khô cằn khắc nghiệt 260 triệu năm trước đây[11].